بر اساس قوانین گمرکی کشور،کارت بازرگانی مجوزی است که دارنده ی آن،اعم از شخص حقیقی و حقوقی،می تواند با داشتن آن،اقدام به تجارت در عرصه واردات و صادرات کالا کند.این تجارت از ثبت سفارش و ترخیص کالا تا واردات از مناطق آزاد،حق العمل کاری در گمرک و صادرات کالاهای مجاز را در بردارد.بر این اساس، ورود و صدور کالا برای کلیه تجار آزاد نیست و بازرگانانی می توانند مبادرت به ورود و صدور کالا کنند که دارای کارت بازرگانی باشند.


صدور کارت بازرگانی موکول به آنست که اصولاَ بازرگان موسسه ی خود را در دفتر ثبت تجارتی ثبت کرده و دارای دفاتر پلمپ شده ی تجارتی باشد و عضویت اتاق بازرگانی محل خود را نیز قبول کرده باشد.در مورد شرکت های تجارتی کارت بازرگانی به نام مدیر مسئول شرکت صادر می شود..
بازرگانانی که تقاضای صدور کارت بازرگانی می نمایند باید طبق فرم های چاپ شده از طرف اتاق بازرگانی اطلاعات مربوط به تجارت خود را به اتاق بازرگانی بدهند و از طرف دو نفر از اعضای اتاق بازرگانی معرفی شوند.صدور کارت بازرگانی برای بازرگانان و شرکت های خارجی منوط به معامله متقابله است،یعنی در صورتی به بازرگانان خارجی کارت بازرگانی داده می شود که کشور آن ها نیز به بازرگانان ایرانی اجازه فعالیت بازرگانی بدهد.
از کاربردهای کارت بازرگانی عبارتند از:
واردات از مناطق آزاد،صادرات کلیه کالاهای مجاز بازرگانی،صدور ویزای تجاری،صدور گواهی مبدا،عضویت در اتاق بازرگانی،ارتباط با تجار خارجی ،مبادله اطلاعات تجاری در سطح جهان،شرکت در نمایشگاه های ملی و بین المللی داخلی و خارجی ،مبادرت به امر صادرات و واردات کالا بصورت تجاری،مبادرت به حق العمل کاری در گمرک،ثبت سفارش و ترخیص کالا

کارت بازرگانی به هر 2 صورت حقیقی و حقوقی قابل اخذ می باشد.

شرایط دریافت کارت بازرگانی:
الف)اشخاص حقیقی:
-داشتن حداقل 21 سال تمام
-داشتن سه سال سابقه فعالیت تجاری یا تولیدی به تایید دو نفر از دارندگان کارت بازرگانی یا ارائه مدارک دانشگاهی یا داشتن مجوز تولید از یکی از وزارتخانه های تولیدی
-داشتن محل کسب متناسب با رشته فعالیت اعم از ملکی یا استیجاری
-داشتن برگ پایان خدمت نظام وظیفه یا برگ معافیت برای آقایان
-داشتن حساب جاری در یکی از شعب بانک های داخلی
-نداشتن رابطه استخدامی با دستگاه ها و سازمان های دولتی
-نداشتن محکومیت موثر کیفری
-عدم ورشکستگی به تقصیر و تقلب

*اشخاص حقیقی غیر ایرانی:
-داشتن کلیه شرایط مقرر فوق الذکر به استثنای برگ پایان خدمت نظام وظیفه
-داشتن پروانه کار و اقامت معتبر
-عمل متقابل کشور متبوع آن ها در مورد ایرانیان مقیم آن کشور

ب)اشخاص حقوقی:
-مدیران شرکت های تعاونی و شرکت های دولتی و شرکت های موضوع قانون حفاظت صنایع مشمول محدودیت نداشتن رابطه استخدامی با دستگاه ها و سازمان های دولتی نمی باشند.
-مدیران عامل و رئیسان هیئت مدیره شرکت ها باید دارای پروانه کار و اقامت معتبر بوده و سابقه ی محکومیت موثر کیفری نداشته باشد.
-مدیران شرکت های دولتی و شرکت های متعلق به نهادهای انقلابی و شرکت های قانون حفاظت صنایع که حکم مدیریت آنان توسط سازمان های دولتی صادر شده باشد از ارائه گواهی نداشتن محکومیت کیفری معافند.

شرکت ها نیز باید دارای شرایط ذیل باشند:
عدم ورشکستگی به تقصیر،داشتن محل کسب مناسب با رشته فعالیت(ملکی یا استیجاری)،داشتن دفاتر قانونی و ارائه اظهارنامه ثبتی
مدارک مورد نیاز صدور کارت بازرگانی برای اشخاص حقیقی:
-اصل مفاصاحساب مالیاتی موضوع 186 ماده ی قانون مالیات های مستقیم مبنی بر بلا مانع بودن صدور کارت بازرگانی.
-دو صفحه فرم کارت بازرگانی و عضویت چاپ شده(تکمیلی از وب سایت به همراه مهر و امضاء متقاضی و گواهی امضاء توسط دفتر اسناد رسمی)

-سه قطعه عکس شش در چهار،جدید،تمام رخ ،ساده
-اصل گواهی عدم سوء پیشینه که از زمان صدور آن 6 ماه بیشتر نگذشته باشد.
-یک برگ اصل اظهارنامه ثبت نام در دفاتر بازرگانی که به گواهی اداره ثبت شرکت ها رسیده باشد(با امضای متقاضی کارت بازرگانی و اصل گواهی پلمپ دفاتر،از اداره ثبت شرکت ها)
-اصل کارت ملی جهت برابر با اصل نمودن و یک سری کپی کامل از پشت و روی آن
-ارائه اصل و کپی مدرک تحصیلی معتبر(حداقل دیپلم)

تبصره:دارندگان پروانه ی بهره برداری صنعتی،کشاورزی،معدنی،خدمات فنی مهندسی و خدمات فناوری،
اطلاعات و ارتباطات(ICT) از مراجع ذیربط مشروط به انقضای دو سال از تاریخ صدور پروانه،از ارائه ی مدرک فوق معاف می باشند.
-اصل کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان جهت برابر با اصل شدن و یک سری کپی از پشت و روی آن
* متولدین سال های 1337 و قبل از آن با مدارک فوق دیپلم و کمتر از آن با ارائه ی کپی مدرک تحصیلی نیاز به کارت پایان خدمت ندارند.
* متولدین سال های 1334 و قبل از آن با ارائه کپی مدرک لیسانس نیاز به کارت پایان خدمت ندارند.
* متولدین سال های 1328 و قبل از آن با ارائه ی کپی مدرک دکترا نیاز به کارت پایان خدمت ندارند.
-داشتن حداقل سن 23 سال تمام.
-اصل گواهی بانک مبنی بر تایید حساب جاری و حسن اعتبار بانکی به نام متقاضی فقط روی فرم الف قابل قبول است(با مهر امضای رئیس شعبه)ضمناَ حساب های جاری شتاب مربوط به شهرستان ها در صورتیکه روی فرم (الف)تایید شده باشد قابل قبول است.
-ارائه ی دسته چک حساب جاری مربوطه در زمان تشکیل پرونده جهت روئت الزامی می باشد.
-ارائه یکی از مدارک ذیل:
الف-اصل و کپی سند مالکیت شش دانگ به نام متقاضی ،به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه)
ب-اصل و کپی اجاره نامه محضری معتبر به نام متقاضی،برای محل کار و به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه)
ج-اصل و کپی سند مالکیت به نام غیر و اصل و کپی اجاره نامه عادی به نام متقاضی،برای محل کار و به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه)با امضای دوشاهد ذیل آن
-ارائه ی اصل وکپی مدرک تولیدی معتبر از یکی از وازارتخانه های تولیدی برای واحدهای تولیدی الزامیست.(صنوف تولیدی دارای پروانه ی کسب مشمول این بند نمی گردند.)
-ارائه کد اقتصادی جدید(اصل و کپی)و یا ارائه تاییدیه ی پیش ثبت نام در سایت Tax.gov.irو تعهد مبنی بر ارائه کد اقتصادی جدید پس از صدور
مدارک مورد نیاز صدور کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی عبارتند از:
-اصل و فتوکپی کارت ملی
-کپی و اصل اساسنامه ی شرکت
-اصل مفاصاحساب مالیاتی موضوع ماده ی 186 قانون مالیات های مستقیم؛ مبنی بر بلامانع بودن صدور کارت بازرگانی
-اصل اظهارنامه ی ثبت نام در دفاتر بازرگانی و اصل گواهی پلمپ دفاتر از اداره ثبت شرکت ها(با امضای مدیر عامل یا رئیس هیات مدیره)
-ارائه کپی و اصل اظهارنامه ی ثبت شرکت های سهامی خاص یا عام که ممهور به مهر اداره ی ثبت شرکت ها باشد.(شرکت های سهامی عام و خاص)
-ارائه کپی و اصل تقاضانامه ی ثبت شرکت های داخلی و شرکت های رسمی که ممهور به مهر اداره ی ثبت شرکت ها باشد.(شرکت های با مسئولیت محدود)
-کپی و اصل روزنامه ی رسمی در مورد تاسیس و کلیه ی تغییرات شرکت که در موضوع شرکت صادرات و واردات قید شده باشد.
-اصل و فتوکپی کارت پایان خدمت
-اصل و فتوکپی مدرک تحصیلی
-اصل و فتوکپی سند مالکیت ششدانگ (در صورت اجاره بودن محل،اجاره نامه ی کد دار می بایست بنام شرکت و در سربرگ شورای اصناف و پرینت کد رهگیری و منطبق با بند 1-1-4 دستورالعمل صدور و تمدید کارت بازرگانی متناسب با رشته ی فعالیت و کسب و کار تجاری باشد)
-اصل گواهی عدم سوءپیشینه که از زمان صدور آن 6 ماه نگذشته باشد.
-کد اقتصادی
-گواهی گمرک اعمال ماده ی 7 عدم مبادرت به قاچاق
-خرید تمبر به مبلغ 100.000 ریال بحساب دارائی واحد قبض که فرم توسط اتاق ارائه می شود.
-شناسه ملی شرکت(شش قطعه عکس 4 در 6 و فتوکپی از تمام صفحات شناسنامه)
-تایید فرم (الف )مربوط به حساب جاری متقاضی
-تایید فرم (د) مربوط به تایید امضاء متقاضی توسط  دفترخانه
-اصل وکالتنامه ی رسمی در صورت داشتن وکیل
در صورتی که بعد از صدور کارت بازرگانی مشخص شود که دارنده کارت فاقد یک یا چند شرط از شرایط دریافت کارت است و یا بعد از صدور فاقد شرط یا  شرایط مذکور شده است،وزارت بازرگانی می تواند نسبت به ابطال کارت اقدام نموده و موضوع را به اطلاع اتاق بازرگانی و صنایع ایران یا اتاق تعاون حسب مورد می رساند.همچنین ،اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی در صورت انصراف از داشتن کارت بازرگانی می توانند با ارائه مدارک به اتاق های بازرگانی و تعاون اداره کل مقررات صادرات و واردات یا سازمان های بازرگانی استان ها تقاضای ابطال کارت کنند.
قابل ذکر است بر اساس مقرراتی که در حال حاضر در دست اجراست،اعتبار کارت بازرگانی از تاریخ صدور یک سال است.تمدید کارت بازرگانی با ارائه ی مدارک لازم برای مدت مذکور انجام می گیرد و در سری بعد نیز به همین ترتیب ادامه دارد.

مدارک مورد نیاز جهت تشکیل پرونده تمدید کارت بازرگانی اشخاص حقیقی:
-دو صفحه فرم کارت بازرگانی(پرینت از سامانه کارت هوشمند بازرگانی "فرم د")
-در صورت پر شدن صفحات کارت بازرگانی ارائه دو قطعه عکس  شش در چهار الزامی است.
-ارائه اصل کارت بازرگانی
-یک قطعه عکس شش در چهار یا سه در چهار مدیر عامل(جدید،تمام رخ،ساده،رنگی با زمینه سفید،بدون خط خوردگی و سالم)
-اصل مفاصا حساب بیمه نامه تامین اجتماعی(پرینت از سامانه کارت هوشمند بازرگانی)برای واحدهای تولیدی و صادر کنندگان پوست و روده
الف-اصل و کپی سند مالکیت شش دانگ به نام متقاضی،به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه)
ب-اصل و کپی اجاره نامه محضری معتبر به نام متقاضی،برای محل کار و به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه)
ج-اصل و کپی سند مالکیت به نام غیر و اصل و کپی اجاره نامه عادی به نام متقاضی،با کد رهگیری برای محل کار و به آدرس دفتر کار(آدرس اظهارنامه) با امضای دو شاهد ذیل آن
-گواهی ماده 186 قانون مالیات های مستقیم مبنی بر بلامانع بودن و تمدید کارت بازرگانی در سال جاری-به آدرس مندرج کارت بازرگانی-به همراه کلیه برگ های قطعی و تشخیص مالیات از سال 79 به بعد.
-اظهارنامه عملکرد سال های 90 و 91 و 92 و 93 به همراه 4 دوره اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده سال های 90،91،92،93 و 94 و اظهارنامه مالیات بر  ارزش افزوده دوره اول سال 95
-در صورت استیجاری بودن دفتر کار،ارائه اجاره نامه محضری و یا اجاره نامه تمدید شده به همراه کد رهگیری الزامی است.
-در صورت تغییر محل علاوه بر ارائه یک برگ اظهارنامه تغییر آدرس از اداره ثبت شرکت ها،ارائه یکی از مدارک مالکیت ذیل الزامیست.
-ارائه مدرک تولیدی معتبر از یکی از وزارتخانه های تولیدی برای واحدهای تولیدی الزامیست(صنوف تولیدی دارای پروانه کسب مشمول این بند نمی شوند)
-فیش حق تمبر که از دارایی گرفته می شود.

مدارک مورد نیاز جهت تشکیل پرونده تمدید کارت بازرگانی اشخاص حقوقی:
-ارائه اصل کارت بازرگانی
-دو صفحه فرم کارت بازرگانی(پرینت از سامانه هوشمند بازرگانی فرم د)به همراه امضاء مدیر عامل و مهر شرکت،ضمناَ در صورت تغییر مدیر عامل این فرم توسط دفتر اسناد رسمی گواهی امضا شود)
-اصل مفاصا حساب مالیاتی آخرین سال عملکرد(پرینت از سامانه کارت هوشمند بازرگانی)مبنی بر بلامانع بودن تمدید کارت بازرگانی در سال جاری(به آدرس دفتر مرکزی شرکت)به همراه کلیه برگ های قطعی و تشخیص مالیات از سال 79 به بعد.
-در صورت پر شدن صفحات کارت بازرگانی یا تغییر مدیر عامل دو قطعه عکس شش در چهار(جدید،تمام رخ،ساده)
-گواهی ماده 186 قانون مالیات های مستقیم مبنی بر بلامانع بودن تمدید کارت بازرگانی درسال جاری(به آدرس مندرج کارت بازرگانی)به همراه کلیه برگ های قطعی و تشخیص مالیات از سال 79 به بعد
-اظهارنامه عملکرد سال های 90،91،92،93 به همراه چهاردوره اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده سال های 90،91،92 و. 93 و 94 و اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده دوره اول سال 95،در صورت عدم مشمولیت قانون مالیات بر ارزش افزوده ،نامه عدم مشمولیت از حوزه مالیاتی مربوطه اخذ گردد.
-در صورت استیجاری بودن دفتر مرکزی شرکت ارائه اجاره نامه محضری و یا اجاره نامه تمدید شده به همراه کد رهگیری الزامیست.
-یک برگ کپی روزنامه رسمی در مورد تغییرات شرکت(در صورت هر گونه تغییرات)

-در صورت تغییر مدیر عامل:
الف.اصل کارت ملی و شناسنامه مدیر عامل جهت برابر با اصل نمودن و یک سری کپی کامل از پشت و روی آن
ب.اصل گواهی عدم سوءپیشینه مدیر عامل جدید(پرینت از سامانه کارت هوشمند بازرگانی)که از زمان صدور آن 6 ماه بیشتر نگذشته باشد.
ج.اصل کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان جهت برابر اصل شدن و یک سری کپی از پشت و روی آن
متولدین سال های 1341 و قبل از آن با ارائه کپی مدرک لیسانس نیاز به کارت پایان خدمت ندارند.
د.ارائه اصل و کپی مدرک تحصیلی معتبر(حداقل دیپلم)
ه.داشتن حداقل سن 23 سال تمام

- در صورت تغییر آدرس ارائه یکی از مدارک ذیل الزامی است:
الف-اصل و کپی سند مالکیت شش دانگ به نام شرکت؛به آدرس مرکزی با کاربرد اداری یا تجاری
ب-اصل و کپی اجاره نامه محضری معتبر به نام شرکت،برای محل کار و به آدرس دفتر مرکزی با کاربرد اداری یا تجاری(در صورتیکه سند ملک مسکونی و دارای کاربری اداری است باید در اجاره نامه محضری موضوع "ملک مورد نظر جهت شرکت و یا فعالیت اداری شرکت در اختیار مستاجر قرار داده شده است"قید گردد)
ج-اصل و کپی سند مالکیت به نام غیر و اصل و کپی اجازه نامه عادی به نام شرکت،با کد رهگیری برای محل کار و به آدرس دفتر مرکزی با کاربری اداری یا تجاری با امضای دو شاهد ذیل آن
- اشخاص غیر ایرانی متقاضی کارت بازرگانی علاوه بر ارائه مدارک فوق به استثنای بند 8(الف-ب-ج)ملزم به ارائه تایید صلاحیت مدیران خارجی از سفارتخانه  متبوعشان و ارائه کپی پروانه کار و اقامت به همراه اصل مدرک هستند.
-فیش حق تمبر که از دارایی گرفته می شود.
-یک قطعه عکس شش در چهار یا سه درچهار مدیر عامل(جدید،تمام رخ،ساده،رنگی با زمینه سفید،بدون خط خوردگی و سالم)
موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی:
-شرکت تعاونی مرزنشینان
-ملوانان ایرانی شاغل در شناورهایی که در بین سواحل ایران و سایر کشورها در تردد هستند.
-پیله وران
-کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور در صورت داشتن کارنامه شغلی از وزارت کار
-کالاهایی که صدور آن ها به تشخیص گمرک برای فروش نیست.
چند نکته:
*در مراحل پذیرش و دریافت کارت بازرگانی حضور مدیر عامل و یا نماینده ایشان به همراه معرفی نامه و لیست بیمه الزامی است.
*کارمندان تمام وقت دستگاه های دولتی نمی توانند کارت بازرگانی دریافت نمایند.
*هر شخص بیش از یک کارت بازرگانی اعم از حقوقی و یا حقیقی نمی تواند داشته باشد.
*برای هر واحد ملکی فقط یک کارت بازرگانی صادر می شود.
*کلیه مدارک در محل اتاق برابر اصل می شود.

رتبه بندی یا گرید یک نوع معیار صلاحیت گذاری بر اساس استانداردهای تعریف شده است که توسط معاونت برنامه ریزی و نطارت راهبردی ریاست جمهوری اتخاذ می شود.


رتبه بندی با توجه به میزان توانایی شرکت ها(بر اساس نفرات و سوابق آن ها،تجربه ی کاری و ارائه بیمه یا نامه از تامین اجتماعی مبنی بر صحت انجام قرارداد مربوطه، توان مالی  محاسبه شده شرکت بر اساس اظهارنامه مالیاتی آخرین سال کاری)انجام می گیرد.همچنین،برای رتبه بندی شرکت های مشاور علاوه بر نیروی فنی و مهندسی،امکانات فنی و نرم افزاری آن شرکت ها نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد.
رتبه بندی یک شرکت در بخش های زیر صورت می گیرد:
رتبه بندی پیمانکاری
رتبه بندی مشاوران
رتبه بندی اندوه سازان
رتبه بندی شرکت های EPC
رتبه بندی شرکت های انفورماتیک
رشته های پیمانکاری شامل ساختمان و ابنیه،راه و ترابری،صنعت و معدن،تاسیسات و تجهیزات،کشاورزی،آب ،مرمت آثار باستانی،کاوش های زمینی،ارتباطات،نفت و گاز و نیرو و رشته های مشاوران شامل گروه شهرسازی و معماری،گروه راه و ترابری،گروه مهندسی آب،گروه مطالعات کشاورزان،گروه انرژی ،گروه پست و مخابرات،گروه صنعت،گروه معدن،گروه نفت و گاز،گروه تخصص های مشترک می باشد.
شرکت های پیمانکاری با توجه به قراردادها و امکانات و افراد امتیازآور از 1 تا 5 رتبه بندی می شوند ولی شرکت های  مشاور از 1 تا 3 رتبه بندی اخذ می کنند که 3 پایین ترین و 1 بالاترین رتبه است.لازم به ذکر است شرکت های مشاور در زمینه طراحی و نظارت،و نظارت بر ساخت فعالیت می کنند و واسطه بین پیمانکار و کارفرما هستند.
از جمله فواید رتبه بندی  عبارتند از:
-یکی از شرایط عقد قرارداد با شرکت ها و سازمان های دولتی رتبه بندی شرکت است.در غیر این صورت مراکز دولتی اجازه ندارند با شرکت هایی که فاقد رتبه هستند قرارداد ببندند.
-رتبه بندی شرکت ها در صنایع گوناگون می تواند نمای کلی از وضعیت شرکت ها باشد.
-شرکت های پیمانکاری برای شرکت در مناقصات دولتی باید دارای گواهی نامه ی صلاحیت پیمانکاری باشد.
شرایط عمومی تعیین صلاحیت و دریافت گواهی رتبه شرکت ها:
1-شرکت در سازمان ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد.(جهت اخذ رتبه ،نخستین قدم ثبت یک شرکت است)
2-شرکت واجد شرایط و امتیازات لازم برای تعیین صلاحیت در رتبه مورد نظر  طبق ضوابط و دستورالعمل های لازم باشد.
3-شرکت محرومیت یا ممنوعیتی برای انجام کارهای مربوطه نداشته باشد(عدم سوءپیشینه حرفه ای)
4-هیچکدام از مدیران شرکت نباید کارمند دولت باشند.
5-سابقه کار مفید و مرتبط مدیر عامل و اعضاء هیات مدیره موظف بر اساس جداول 1-7 آیین نامه ضروری می باشد.
6-امتیاز مدرک تحصیلی هیات مدیره و پرسنل فنی امتیازآور فقط در یک شرکت پیمانکاری یا مشاوره یا طرح ساخت محاسبه گردد.

مدارک مورد نیاز جهت اخذ رتبه مشاور:
-اصل گواهینامه رتبه بندی در صورت دارا بودن رتبه قبلی
-آخرین صورتجلسه سهامداران
-کپی شناسنامه و کارت ملی و مدارک تحصیلی در قطع A4
-کپی کارت پایان خدمت فارغ التحصیلان تا 3 سال گذشته
کپی برابر اصل مدارک تحصیلی و اصل مدارک تحصیلی جهت بازدید کارشناس
-کپی برابر اصل روزنامه های رسمی و اوراق ثبتی شامل:شرکتنامه و تقاضانامه،اساسنامه از طریق سازمان ثبت شرکت ها
-تعهدنامه سازمان یا تعهد نامه محضری و تعهد نامه منع مداخله کارکنان دولت.
-اصل پرینت گواهی تامین اجتماعی
-اظهارنامه مالیاتی تایید شده توسط سر ممیز مالیاتی مربوطه شامل ترازنامه و جدول شماره 6 همین طور جدول سود و زیان یا جدول شماره 5
-تاییدیه کارکردها شامل:مفاصا حساب بیمه،سند ذیحسابی،آخرین صورت وضعیت تایید شده توسط کارفرمای اصلی به همراه نامه گواهی تایید کار انجام شده در سربرگ کارفرما جهت اخذ رتبه مشاور
-سابقه کار شرکت های نامبرده در پرینت تامین اجتماعی با ذکر نوع فعالیت و سمت فرد در آن شرکت (همراه داشتن آدرس و تلفن در سربرگ آن شرکت و شماره و تاریخ الزامی می باشد)شرکت های مذکور یا دارای رتبه بوده و یا نمونه قرارداد ارائه گردد.
-کپی موافقتنامه یا قرارداد به همراه تاییدیه کارکردها(پشت هر پیمان)
-آدرس و شماره تلفن افراد امتیازآور و سهام داران 5% و زیر 5%سهم در سربرگی که دارای شماره تاریخ و آدرس باشد.

همکاران ما،با افتخار؛آماده ی پاسخگویی به کلیه ی سوالات ثبتی شما می باشند.

شرکت تضامنی کامل ترین نوع شرکت اشخاص است.به موجب ماده 116 قانون تجارت،شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر،با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود و اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد،هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض است(ماده 116 قانون تجارت)


از نظر تاریخی این نوع شرکت سابقه ای طولانی دارد و از حقوق روم اقتباس شده و به ویژه در قرون وسطی به شکل فعلی آن،در اروپا رواج یافته است.در حال حاضر شرکت تضامنی که تقریباَ در نظام حقوقی همه کشورها وجود دارد،بسیار مورد استفاده است؛در حالی که خطر تاسیس آن برای شرکا،به سبب مسئولیت نامحدودی که در قبال طلبکاران شرکت دارند،بر کسی پوشیده نیست.در واقع،علت این وضعیت،فایده عملی این شرکت برای کسانی است که به یکدیگر اعتماد کامل دارند و سرمایه زیادی نیز برای تشکیل شرکت ندارند؛مانند پدری که می خواهد با فرزند یا فرزندانش شریک شود،برادران و خواهرانی که پس از فوت پدر می خواهند تجارتخانه او را اداره کنند،یا دوستانی که به یکدیگر اعتماد کامل و متقابل دارند.

اسم شرکت تضامنی:
داشتن اسم مخصوص در شرکت های تجارتی به طور کلی و در شرکت های تضامنی به طور خاص از نظر مسئولیت شرکا در مقابل اشخاص ثالث دارای اهمیت ویژه ای است.در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر از شرکا ذکر شود.
در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک،یا شرکایی که ذکر شده است،عبارتی از قبیل ( و شرکا) یا (و برادران) قید شود.(ماده 117)
در شرکت های خانوادگی بعد از ذکر نام شریک اصلی عبارت( و پسران) یا (و برادران) ذکر می گردد.ذکر نام شخص در اسم شرکت از مختصات شرکت تضامنی ( و نسبی) است و سایر شرکت ها حق چنین کاری را ندارند.

تشکیل و ثبت شرکت تضامنی:
غیر از شرایط کلی که در قراردادها باید از لحاظ شرایط اساسی معامله در نظر گرفته شود برای تشکیل شرکت تضامنی شرکاء باید شرکت نامه تنظیم و امضاء کنند که حدود و مشارکت و وظایف و اختیارات و حقوق هر یک در آن تصریح گردد.طبق ماده 47 قانون ثبت،شرکت نامه باید به ثبت برسد والا طبق ماده 48 همان قانون سند مزبور در هیچ یک از محاکم پذیرفته نخواهد شد،بنابراین شرکت نامه باید به صورت سند رسمی تنظیم گردد.ثبت شرکت نامه در شرکت های تضامنی در اداره ثبت شرکت ها به عمل می آید.مفاد شرکت نامه در دفتر ثبت شرکت ها ثبت می گردد و بعداَ برای اطلاع عموم آگهی می شود.البته مانعی ندارد که شرکا شرکت تضامنی قبلاَ شرکت نامه را در نزد یکی از دفاتر رسمی به ثبت برسانند ولی در این صورت شرکت مجبور خواهد شد دو حق الثبت پرداخت کند یکی حق الثبت دفترخانه رسمی و یکی حق الثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها و چون دفاتر ثبت شرکت ها همان اعتبار دفاتر رسمی را دارند به این جهت اشخاص شرکت نامه را تنظیم می نمایند و بعداَ فقط در اداره ثبت شرکت ها به ثبت می رسانند.در بعضی از کشورها تشریفات ثبت شرکت های تضامنی در دفترخانه رسمی انجام می گیرد و بعداَ شرکاء مدارک لازم را به اداره ثبت شرکت ها یا دفتر دادگاه تجارت تسلیم می نمایند که مراتب را به اطلاع عموم برساند.

به موجب ماده 1 آیین نامه قانون تجارت مصوب وزارت عدلیه در سال 1311 در هر محلی که اداره ثبت اسناد یا دفتر اسناد رسمی موجود است شرکت های تجارتی که در آن محل تشکیل می شوند باید به موجب شرکت نامه رسمی تشکیل گردند و به موجب ماده 2 آیین نامه مزبور شرکت های تجارتی باید در تهران در اداره ثبت شرکت ها و در خارج تهران در اداره ثبت اسناد مرکز اصلی به ثبت برسند ولی تبصره ماده مزبور مقرر می دارد که در نقاطی که اداره یا دایره یا شعبه اسناد نباشد ثبت در دفتر اسناد رسمی و اگر دفتر اسناد رسمی نیز نباشد ثبت در محکمه ابتدایی یا صلحیه با رعایت ترتیب کافی خواهد بود.

شرکت نامه قرارداد تشکیل شرکت است و تفاوت آن با اساسنامه این است که شرکت نامه عقد شرکت بوده قصد و رضای شرکاء را برای تشکیل شرکت طبق اصول و شرایطی که در آن پیش بینی می شود اعلام می دارد ولی اساسنامه دستورالعمل و سازمان شرکت است در طول مدت فعالیت شرکت.آیین نامه قانون تجارت مربوط به اسنادی که باید برای ثبت شرکت تسلیم اداره ثبت شرکت ها گردد تنظیم شرکت نامه را برای کلیه شرکت ها اجباری می داند و تنظیم اساسنامه را فقط برای شرکت های سهامی و شرکت های مختلط سهامی اجباری دانسته است.زیرا در شرکت های سهامی و شرکت های مختلط سهامی که عده ی شرکا زیاد است و عملاَ نمی توانند بر امور شرکت نظارت نمایند لازم است که اصول و قواعد مربوط به اداره و فعالیت شرکت به صورت واضح و روشنی قبلاَ معلوم گردد،در صورتی که در سایر شرکت ها چون عمده شرکا کمتر است و هر کدام از آن ها می توانند بر امور شرکت نظارت کنند قانونگذار قیود کمتری در نظر گرفته است.

عملاَ کلیه شرکت ها برای تنظیم امور خود حتی در مواردی که قانون تنظیم اساسنامه را اجباری نکرده است،برای شرکت علاوه بر شرکت نامه اساسنامه هم تهیه می کنند.ولی در بعضی از موارد شرکاء در شرکت تضامنی فقط به تنظیم شرکت نامه اکتفا می کنند .منتهی آن را قدری مفصل تر می نویسند تا نکات لازم برای اداره امور شرکت و شرایط فعالیت آن درج گردد.قانون تجارت راجع به طرز تنظیم شرکت نامه ساکت است ولی اداره ثبت شرکت ها نمونه های شرکت نامه را بطور چاپی تنظیم نموده است که موسسین شرکت ها موظفند نکاتی را که در آن قید شده است تعیین کنند.بنا به مراتب بالا حداقل مسائلی که در شرکت نامه باید قید شود به موجب نمونه های چاپی اداره ثبت شرکت ها عبارتند از:نام شرکت،نوع شرکت،موضوع شرکت،مراکز اصلی شرکت و نشانی کامل آن،اسامی شرکاء یا موسسین،شناسنامه و محل اقامت آن ها،مبدا تشکیل شرکت و مدت آن،سرمایه شرکت اعم از نقدی و جنسی،میزان سهم الشرکه شرکاء،مدیران شرکت و اختیارات آنن ها و اشخاصی که حق امضاء دارند،موقع رسیدگی به حساب و ترتیب تقسیم سود شرکت،فسخ شرکت،محل شعب شرکت،بازرسان شرکت،سایر شرایط
لذا تشکیل شرکت تضامنی مستلزم تحقق شرایط زیر است:

-تنظیم قرارداد مبنی بر ترسیم نحوه همکاری و توافق شرکا
-تهیه اساسنامه مبنی بر اصول و قواعد حاکم بر امور جاری و مدیریتی شرکت
-پرداخت سرمایه نقدی شرکا به حساب تعیین شده از سوی شرکت
-تقویم فهرست سرمایه غیر نقدی شرکا و تسلیم آن به دفتر شرکت پس از ارزیابی کارشناس رسمی

به هنگام تاسیس شرکت،اساسنامه مربوط به آن نیز که در واقع آیین نامه داخلی شرکت می باشد باید توسط موسسین تنظیم گردد.
حدود مسئولیت مدیر یا مدیران شرکت تضامنی همان است که در ماده ی 51 مقرر شده است.در شرکت های تضامنی اگر سهم الشرکه یک یا چند نفر غیر نقدی باشد،باید سهم الشرکه مزبور،قبلاَ به تراضی تمام شرکا تقویم شود.در شرکت تضامنی هیچ یک از شرکاء نمی تواند سهم خود را به دیگری منتقل کند،مگر به رضایت تمام شرکا.مادام که شرکت تضامنی منحل نشده مطالبه قروض آن باید از خود شرکت به عمل آید و پس از انحلال طلبکاران شرکت می توانند برای وصول مطالبات خود به هر یک از شرکا که بخواهند و یا به تمام آن ها رجوع کنند.در هر حال هیچ یک از شرکاء نمی توانند به استناد این که میزان قروض شرکت از میزان سهم او در شرکت تجاوز می نماید،از تادیه قروض شرکت امتناع ورزند.فقط در روابط بین شرکاء مسئولیت هر یک از آن ها در تادیه قروض شرکت به نسبت سرمایه خواهد بود که در شرکت گذاشته است،آن هم در صورتی که در شرکت نامه ترتیب دیگری اتخاذ نشده باشد.

مدارک لازم برای ثبت شرکت تضامنی عبارتند از:
-دو نسخه اساسنامه تکمیل شده
دو نسخه شرکتنامه تکمیل شده
-دو نسخه تقاضانامه تکمیل شده
-اصل مجوز فعالیت از مراجع ذی ربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
-تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه ی شرکاء،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از 12 نفر باشند)
-تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی و همچنین فیش واریزی
-اصل گواهی عدم سوءپیشینه جهت امضای هیئت مدیره،مدیر عامل
-دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
-دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
-اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.

ثبت و انحلال شرکت تضامنی:
انحلال شرکت تضامنی باید طبق ماده(200 قانون تجارت) ناظر به مواد 195 و 197 همان قانون و برابر نظامنامه وزارت عدلیه اعلام شود.این نظامنامه در ماده 9 خود می گوید:"در هر موقع که تصمیماتی راجع به تمدید مدت شرکت،زاید بر مدت مقرر یا انحلال شرکت قبل از مدت معینه یا تغییر در تعیین کیفیت تفریغ حساب یا تغییر اسم شرکت یا تغییر دیگر در اساسنامه یا تبدیل و یا خروج بعضی از شرکاء ضامن از شرکت اتخاذ شود و همچنین در هر موقعی که مدیر یا مدیران شرکت تغییر می یابد و یا تصمیمی نسبت به مورد معین در ماده 58 قانون تجارت اتخاذ شود،مقررات این نظامنامه راجع به ثبت و انتشار باید در مورد تغییرات حاصله نیز رعایت شود".
شرکاء شرکت تضامنی مکلفند که انحلال خود را با تقدیم مدارک مقرر بدواَ در اداره ثبت شرکت ها به ثبت برسانند و سپس در ظرف اول از تاریخ ثبت،انحلال آن را به هزینه خود شرکت توسط اداره ثبت محل در روزنامه رسمی و یکی از جراید کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت منتشر نمایند.

چند نکته:
-برخلاف شرکت های سهامی قانون گذار حداقلی برای سرمایه شرکت تضامنی پیش بینی نکرده است.بنابراین میزان سرمایه آن هر مقداری می تواند باشد و تماماَ به تصمیم شرکا واگذار شده است.
-چنانچه اساسنامه در خصوص تضامن شرکاء ترتیبی برخلاف قانون تجارت تجویز نماید،مراتب صرفاَ بین شرکا نافذ بوده و در قبال اشخاص ثالث بلااثر است.
-مطابق ماده 195 قانون ثبت،ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی است و تابع مقررات ثبت شرکت ها است.

طبقه بندی شرکت های تجاری بسته به معیاری که برای آن به کار می گیریم متفاوت است و هر شرکت ممکن است با توجه به معیاری خاص در این یا آن طبقه قرار گیرد.در ادامه این مطلب طبقه بندی های ممکن را مطرح می کنیم.


شرکت های تجاری را می توان با توجه به معیارهای ذیل طبقه بندی کرد:
الف)طبقه بندی بر اساس مسئولیت شرکا
از این نظر شرکت ها را می توان به سه دسته تقسیم کرد:1)شرکت هایی که در آن ها مسئولیت شرکا نامحدود است،یعنی دارایی شخصی شرکا نیز وثیقه طلب طلبکاران شرکت است(شرکت های تضامنی و نسبی)؛2)شرکت هایی که در آن ها مسئولیت کلیه شرکا محدود به آورده آن ها است(شرکت های سهامی،با مسئولیت محدود)3)شرکت هایی که در آن ها بعضی شرکا مسئولیت نامحدود دارند و بعضی محدود (شرکت های مختلط سهامی و غیر سهامی).شرکت تعاونی بر حسب اینکه شکل کدام یک از این شرکت ها را گرفته باشد،وضعیتی متفاوت دارد؛هر چند در عمل فقط به صورت شرکت سهامی تشکیل می شود.

ب)طبقه بندی بر اساس طرز تشکیل شرکت ها
از این نظر شرکت های تجاری را می توان به دو نوع تقسیم کرد:1)شرکت های قانونی که آن شرکت هایی هستند که مطابق مقررات قانون تجارت تشکیل شده،در قالب یکی از شرکت های مزبورند(شرکت سهامی،شرکت نسبی،شرکت تضامنی،شرکت مختلط و تعاونی)،2)شرکت های عملی،که ممکن است ظاهر یا مخفی باشند و شرکت هایی هستند که در عمل وجود دارند،بدون آنکه به شکل یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت درآمده و مطابق قانون اخیر تشکیل شده باشند.فرض کنیم که چند شریک،تجارتخانه ای را به نحو اشتراک اداره می کنند و بدون آنکه این همکاری مشترک را به شکل یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت درآورند،هر یک عملاَ برای شرکت معامله می کند.وضعیت حقوقی این مشارکت چیست؟در حقوق فرانسه،چنین مشارکت هایی،شرکت عملی یا مخفی تلقی می شوند و چون ثبت نشده اند فاقد شخصیت حقوقی محسوب می گردند؛اما شرکای چنین شرکت هایی به طور تضامنی در مقابل طلبکاران مسئول هستند.
در حقوق ایران،ماده 220 قانون تجارت وضع این شرکت ها را چنین بیان می کند:"هر شرکت ایرانی که فعلاَوجود داشته یا در آتیه تشکیل شود و با اشتغال به امور تجارتی خود را به صورت یکی از شرکت های مذکور در این قانون در نیاورده و مطابق مقررات مربوط به آن شرکت عمل ننماید،شرکت تضامنی محسوب شده و احکام راجع به شرکت های تضامنی در مورد آن اجرا می گردد..."
سوال مهمی که این ماده برمی انگیزد این است که آیا شرکت عملی را واجد شخصیت حقوقی می داند یا خیر.در این باره حقوقدانان ایران بحث زیادی نکرده اند.دکتر ستوده تهرانی به سوال مزبور چنین پاسخ می دهد:"شرکت های عملی،نه حقوقی،به هیچ وجه دارای شخصیت حقوقی نمی باشند و قانون ایران آن ها را به رسمیت نمی شناسد،ولی برای حفظ منافع اشخاصی که با چنین شرکت هایی وارد معامله می شوند ماده 220 قانون تجارت ایران مقرر می دارد که (این شرکت ها) شرکت تضامنی محسوب شده و احتمام راجع به شرکت های تضامنی در مورد آن اجرا می گردد".این گفته استاد به این معناست که شرکت عملی شخصیت حقوقی ندارد،اما شرکا دارای مسئولیت تضامنی هستند.بعضی دیگر از حقوقدانان برای شرکت عملی،شخصیت حقوقی قائل اند و اجرای کلیه مقررات راجع به شرکت های تضامنی را در مورد آنان مجاز می دانند.نظریه دوم قابل تایید است؛چه وقتی قانون گذار این شرکت ها را شرکت تضامنی تلقی می کند،منظورش این است که شرکت عملی مشمول مقررات شرکت تضامنی است و در نتیجه،اموال شرکت متعلق به شخص حقوقی است و آورده های شرکا،سرمایه شرکت را تشکیل می دهد،هر چند ممکن است شرکت نه نام خاصی داشته باشد و نه اقامتگاهی مشخص
اما آیا شیوه تلقی قانون گذار ایران از شرکت های عملی صحیح است یا خیر؟به عقیده دکتر کاتوزیان،اینکه اگر شرکت عملی به صورت یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت درنیاید،در حکم شرکت تضامنی محسوب خواهد شد،متضمن فوایدی است،از جمله اینکه در قبال اشخاص ثالث،مسئولیت سنگین تری بر دوش شرکا گذاشته می شود و دوگانگی بین قواعد حاکم بر تاجرپیشگان از بین می رود و همه اشخاصی که به تجارت می پردازند تابع نظامات خاص تجاری می شوند و اشخاص بی مبادلات نمی توانند در نتیجه بی انضباطی یا سوءاستفاده،از تکالیف ویژه بازرگانان معاف گردند.به علاوه،با گسترش قلمرو شخصیت حقوقی،نوعی پیشرفت در مفاهیم اجتماعی تحقق پیدا می کند.
ج)طبقه بندی بر اساس قابلیت انتقال حصه شرکا
از این جنبه شرکت ها را می توان به شرکت های اشخاص و شرکت های سرمایه تقسیم کرد.شرکت های اشخاص به شرکت هایی گفته می شود که در آن ها شخصیت شریک دارای اهمیت است.این اهمیت بیشتر از حیث روابط میان خود شرکاست؛هر چند که برای طلبکاران نیز دارای اثر است.به همین دلیل،در این شرکت ها انتقال حصه شریک به اشخاص ثالث فقط با رضایت دیگر شرکا میسر است.مثال بارز این شرکت ها شرکت تضامنی است؛ولی شرکت های نسبی،مختلط غیر سهامی،با مسئولیت محدود و تعاونی را که به یکی از این صور ایجاد شده باشد،می توان جزء شرکت های اشخاص به حساب آورد.
برعکس،شرکت های سرمایه شرکت هایی هستند که در آن ها،حصه شریک،یعنی سهمی که در شرکت دارد،به آسانی قابل انتقال است.این چنین است شرکت سهامی خاص و شرکت سهامی عام و شرکت مختلط سهامی که در آن ها علی الاصول شریک منعی در انتقال سهام خود ندارد،هر چند که اساسنامه می تواند شرایط چنین انتقالی را با توجه به عدم پیش بینی خلاف در قانون،محدود سازد؛اما به این اصل نمی توان خدشه وارد کرد که در این گونه شرکت ها سهام به راحتی قابل انتقال است.البته در شرکت های سهامی عام نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام بشود(ماده 41 لایحه قانونی 1347)
د)طبقه بندی بر اساس موضوع شرکت ها
از این لحاظ شرکت ها را می توان به شرکت های"تجارتی از حیث موضوع" و "تجارتی از حیث شکل" تقسیم کرد.
در قانون تجارت به دو نوع شرکت اشاره شده است.نوع اول شرکت هایی است که موضوع آن ها تجارتی است،یعنی برای آنکه بتوانند تشکیل شوند باید به امور تجارتی بپردازند.این شرکت ها عبارتند از:شرکت های با مسئولیت محدود،(ماده 94 ق.ت)،شرکت های تضامنی(ماده 116 ق.ت) و مختلط غیر سهامی(ماده 141 ق.ت)که قانون گذار شرط تشکیل آن ها را به صراحت پرداختن به امور تجارتی قرار داده است.شرکت مختلط سهامی نیز شرکت تجارتی است،هر چند که قانون گذار به خطا شرط تشکیل آن را،پرداختن به امور تجارتی قرار نداده است(ماده 162)نوع دوم شرکت هایی که قانون  تجارت برای تشکیل آن ها تجارتی بودن فعالیت را شرط ندانسته است،شرکت های تعاونی است که برحسب شکل تجارتی هستند.البته این شرکت ها با تصویب قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران(مصوب 13/6/1370) از حوزه عمل قانون تجارت خارج شده اند.
لایحه قانونی 1347،تجارتی بودن شرکت های سهامی خاص و عام را موکول به انجام دادن امور تجارتی نکرده است،بلکه این شرکت ها تجارتی اند ولو اینکه موضوع عملیات آن ها امور تجارتی نباشد(ماده 2).بدین ترتیب،شرکت سهامی می تواند حتی برای امور غیر تجارتی هم تشکیل شود.این اقدام قانون گذار موجه است،چه بدین ترتیب،بسیاری از اموری که از نظر قانون تجارت ایران عمل تجارتی تلقی نمی شدند و به ویژه معاملات راجع به اموال غیر منقول،با استفاده از قالب شرکت سهامی انجام پذیر خواهد بود.قانون هفتم مارس 1925 فرانسه این قاعده را که شرکت سهامی به صرف شکل آن و بدون توجه به طبیعت مدنی یا تجاری فعالیتش تجارتی است،به شرکت با مسئولیت محدود نیز تسری داده بود و قانون 1966،این قاعده را درباره شرکت های تضامنی و شرکت های مختلط هم معتبر شمرده است.در حقوق ایران،این قاعده فقط در مورد شرکت های سهامی و شرکت های تعاونی موضوع قانون تجارت صدق نمی کند و شرکت های دیگر حتماَ باید به امور تجارتی بپردازند تا تجارتی تلقی شوند.شرکت های عملی نیز در صورتی تجارتی اند که به امور تجارتی مشغول باشند(ماده 220 ق.ت)
ه)طبقه بندی بر اساس صاحبان سرمایه
از این نظر،شرکت ها به شرکت های خصوصی و شرکت های دولتی قابل تقسیم هستند.در همه کشورهای دنیا،چه کشورهای سوسیالیستی و چه کشورهای دارای اقتصاد بازار،شرکت هایی وجود دارند که مبنای تاسیس آن ها نفع عمومی است.در این شرکت ها،دولت گاه خود وارد شرکت می شود و در آوردن سرمایه با اشخاص خصوصی سهیم می گردد.گاه خود تنها آورنده سرمایه است،بدون آنکه تنها شریک شرکت باشد و زمانی به دلیل مصادره و ملی شدن شرکت،کنترل و مالکیت آن در اختیار دولت قرار می گیرد.نگاهی اجمالی به قواعد حاکم بر این گونه شرکت ها نشان می دهد که این شرکت ها به طور عمده از همان قواعد شرکت های تجاری موضوع قانون تجارت و لایحه قانونی 1347 تبعیت می کنند.
و)طبقه بندی بر اساس تابعیت شرکت ها
همان طور که در مطالب قبلی گفتیم شرکت هایی که در ایران تشکیل بشوند و مرکز اصلی آن ها در ایران باشد،ایرانی و سایر شرکت ها خارجی هستند.البته هر گاه شرکت در خارج تشکیل شود،ولی مرکز اصلی اش در ایران باشد نیز شرکت ایرانی است.از طرفی در مورد بانک ها نیز بانکی که بیش از 40 درصد سرمایه اش به اتباع خارجی متعلق باشد خارجی است.

در ثبت شرکت اولین سوالی که به ذهنمان می رسد این است که چرا شرکت ثبت می کنیم  و لزوم ثبت شرکت چیست؟به نظر می رسد برای ورود به بحث ثبت شرکت ها ابتدائاَ لازم است به توضیح شرکت بپردازیم.
شرکت در لغت به معانی ذیل مورد استفاده قرار گرفته است:


شریک شدن،انباز گشتن،همدست شدن در کاری،انبازی.لیکن در اصطلاح دارای مفاهیم و انواع متعددی است که در قانون مدنی و قانون تجارت مورد توجه قرار گرفته است.اما با توجه به اینکه شرکت به معنی همدست شدن در کاری می باشد،هر نوع همراهی دو یا چند نفر در امور مشروع مانند شرکت در امور تجارتی،صنعتی،کشاورزی،ساختمانی،استخراج و بهره برداری از معادن،تولید و توزیع کالا،در امر چاپ کتب و نشریه هلی مختلف و غیره را می توان از انواع شرکت های مشروع و قانونی تلقی نمود.چرا که برابر ماده 10 قانون مدنی تشکیل هر گونه شرکتی در صورتی که بر خلاف قانون نباشد صحیح است.لیکن اگر چند نفر برای انجام امر نامشروع و خلاف قانون،با یکدیگر مشارکت نمایند،در حقیقت شرکت در عملی نموده اند که غیر قانونی است و جرم می باشد و عنوان آن شرکت یا مشارکت در جرم می باشد.بنابراین افراد می توانند در تمام امور و مسائل اجتماعی با یکدیگر مشارکت و همکاری نمایند.منتهی اگر این مشارکت در راستای قانون بوده شرکت قانونی ست،لیکن اگر برخلاف قانون باشد شرکت یا مشارکت در اعمال خلاف قانون و مجرمانه می باشد .مانند شرکت در قتل،شرکت در کلاهبرداری و هر عمل دیگری که قانون جرم شناخته باشد.
شرکت ها را با توجه به قانون مدنی و قانون محاسبات عمومی و قانون تجارت به سه نوع کلی می توان تقسیم نمود:
الف-شرکت های مدنی،یعنی شرکت هایی که در قانون مدنی تصریح شده و خصوصیات و مشخصات آن ها نیز تبیین گردیده است.
ب-شرکت های دولتی
ج-شرکت های تجارتی که در قانون تجارت به انواع و اقسامی تقسیم گردیده و نحوه تشکیل و اداره و اساسنامه و انحلال آن ها نیز کاملاَ مشخص است.
شرکت در سیستم های حقوقی مختلف،وسیله تحدید مسئولیت فعالان تجاری است،به این معنا که تجار شخصی یعنی تجاری که به صورت انفرادی فعالیت می کنند،در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت نامحدود دارند و کل دارایی آن ها،اعم از سرمایه تجاری و اموال خصوصی،وثیقه پرداخت دیون آن ها به طلبکاران است؛اما اشخاصی که فعالیت تجاری شان از طریق تشکیل شرکت انجام می گیرد مسئولیتی عمدتاَ محدود دارند . -البته در شرکت های به اصطلاح سرمایه-فقط تا آن بخش از دارایی شان بدهکار طلبکاران هستند که در شرکت گذاشته اند.همین مزیت شرکت موجب شده است که در دنیای اقتصادی غرب،حتی تجار انفرادی به جای فعالیت تجاری سنتی،در قالب شرکت های به اصطلاح"تک شریک"به تجارت بپردازند تا در عین اینکه در کنار شرکای دیگر قرار نمی گیرند،مسئولیتشان در قبال طلبکاران محدود به سرمایه ای شود که به شرکت تک شریک اختصاص داده اند.
بی تردید در دوران کنونی،بخش عظیمی از فعالیت های اقتصادی را شرکت های تجاری بر عهده دارند،زیرا استفاده از پدیده شرکت تجاری به بازدهی فعالیت اقتصادی حدت بیشتری می دهد و متضمن مزایایی است که فعالیت فردی در بر ندارد،مزایایی چون فراهم شدن سرمایه بیشتر و تجمع تخصص هایی گوناگون برای دستیابی به هدفی واحد و به ویژه محدودیت مسئولیت فعالان تجاری. بیهوده نیست که امروزه نه تنها اشخاص بلکه دولت ها نیز فعالیت اقتصادی خود را در قالب شرکت های تجاری ارائه می کنند.لذا شرکت های تجاری از نظر اقتصادی اهمیتی فراوان دارند،زیرا هر چند تعداد آن ها از تجار انفرادی به مراتب کم تر است،ابراز و سرمایه مجموعه های صنعتی و تجاری به آن ها تعلق دارد.این نکته از دیرباز صادق بوده و در عصر ما با تغییرات و تحولات بنیادی اقتصادی و سیاسی که شاهدیم،صورت آشکارتری به خود می گیرد.در این باره،کافی است به شرکت های بزرگ تجاری به اصطلاح چند ملیتی اشاره کنیم که در طول قرن حاضر در کشورهای بزرگ صنعتی تشکیل یافته،با فروپاشی نظام کمونیستی و گرایش جهانی به سوی اقتصاد بازار آزاد،رقبای دولتی خود را از دست می دهند.
در کشور ما نیز خصوصاَ طی چند دهه اخیر تشکیل شرکت های تجاری اعم از خصوصی،عمومی،تعاونی و دولتی رشد چشمگیری داشته است.در حال حاضر بیش از یک میلیون شرکت تجاری به اقسام مختلف در کشور ما فعال می باشند و اگر افراد ذی نفع در هر یک از این شرکت ها در نظر گرفته شود،طیف وسیعی از افراد با حقوق شرکت های تجاری ارتباط مستقیم دارند.
هر شرکتی برای اینکه رسمیت یابد و شخصیت حقوقی پیدا نماید باید به ثبت برسد،بنابراین ثبت شرکت ها الزامی می باشد و دولت می بایست حدالمقدور در تشکیل آن ها نظارت نماید تا وسیله ای برای سواستفاده نباشد.
سوالی که ممکن است مطرح شود اینست که به موجب کدام یک از این قوانین الزامی بودن آن ها تصریح شده است.
پاسخ اینست که در این خصوص سه قانون به شرح ذیل وجود دارد:
1-ماده 195 قانون تجارت که می گوید:"ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی و تابع جمیع مقررات قانون ثبت شرکت ها است"
2-برابر قانون ثبت اسناد،ثبت شرکتنامه ها اجباری می باشد.
3-بموجب تبصره 1 ماده 5 قانون اصلاح قانون نظام صنفی مصوب 31/2/1368 ثبت شرکت ها الزامی می باشد.
4-نظامنامه قانون تجارت وزارت عدلیه مصوب 1311 ثبت شرکت های تجارتی را الزامی نموده است.بنابراین با توجه به مواد مذکور هر گاه یکی از شرکت های تجارتی مراحل مربوط به ثبت را طی ننمایند و به ثبت نرسد رسمیت نداشته و بلکه بر خلاف قانون بوده و مراجع ذیصلاح می توانند از انجام فعالیت های آن جلوگیری نمایند.

 

قدر مسلم آن است که برای فراهم شدن فضایی مطلوب و مساعد، رسیدگی به چگونگی تشکیل شرکت ها امری ضروری و غیر قابل اجتناب است. ثبت نمودن شرکت خود نوعی رسیدگی است که متصدیان امر انجام می دهند تا معلوم شود آیا برای بوجود آوردن این شخصیت حقوقی دقت های لازمه شده و مقررات رعایت گردیده یا خیر.
ثبت شرکت از لحاظ معامله کنندگان با شرکت نیز در درجه ای از اهمیت است که بدون مراجعه به آن اغلب نمی توانند معامله کنند.زیرا کسی که قرارداد مهمی با شرکت منعقد می نماید یا معامله ی مهمی انجام می دهد باید بداند که سرمایه ی شرکت تا چه اندازه است و اختیار مدیران شرکت تا چه حدود بوده و بالاخره قدرت و توانایی این شخصیت حقوقی به چه میزان است.مواد مهم و لازم هر شرکت در جراید کثیرالانتشار آگهی می شود تا همه از آن مستحضر باشند،علاوه بر آن،به نحوی که در اغلب ممالک معمول است هر شخص خارجی ولو این که ظاهراَ ذینفع نباشد می تواند به پرونده ای که برای ثبت شرکت تشکیل شده مراجعه و از محتویات آن اطلاع حاصل کند.در کشور ما این قسمت ضمن آیین نامه ی مصوبه ی خرداد 1310 و مقررات 10 اسفند 1327 وزارت دادگستری مقرر گردیده «مراجعه به دفاتر ثبت شرکت ها اعم از ایرانی و خارجی برای عموم آزاد و هر ذینفعی می تواند از مندرجات آن سواد مصدق تحصیل کند» هنگامی که شرکت  به ثبت می رسد،قراردادهای منعقده بین شرکا رسمی بوده و بعد ها هیچ یک نمی توانند مانند اسناد غیر رسمی از وجود شرکت نامه و اساسنامه  و سایر تصمیماتی که به ثبت می رسد اظهار بی اطلاعی نموده و یا به ایراداتی که درباره ی اسناد غیر رسمی ممکن است وارد نمود استناد نمایند.
با توجه به موارد فوق شایان ذکر است بخش کثیری از آحاد جامعه به عناوین مختلف با حقوق ثبت در ارتباط هستند.لیکن،آشنایی با امور ثبتی و احاطه بر آن مستلزم کسب تجربه و علم مربوط به آن است و می طلبد که افراد به طور مستمر به مطالعه قوانین پرداخته و با قوانین و آیین نامه های مختلف در ارتباط با مسایل ثبتی آشنایی کامل داشته باشند.
بدین منظور،با همت والا و بلند جمعی از کارکنان فعال و علاقه مند و صدیق،تیمی فنی و تخصصی در ارتباط با ثبت شرکت ها فراهم آمد تا با بتوانیم به سهم خویش نقشی هر چند ناچیز در رفع مشکلات روزمره متقاضیان محترم ایفا کنیم.

شرکت از اجتماع 2 یا چند شریک یا سهامدار و یا موسس که دارای هدف مشترکی برای رسیدن به یک هدف واحد تشکیل می شود گفته می شود و از زمانی تشکیل می شود که دو یا چند نفر قصد تشکیل آن را داشته باشند.بنابراین قصد و نیت آن ها ملاک تشکیل است.اما از نظر قوانین و ضوابط اداری می بایست چندین مرحله طی شود تا شرکت در دفاتر ثبت اداره ثبت شرکت ها ثبت گردد.ثبت شرکت به عنوان اقدام نهایی در تاسیس شرکت به شمار می رود.با توجه به ماده ی 95 قانون تجارت که ثبت کلیه ی شرکت های تجاری را الزامی دانسته ،ثبت شرکت کامل کننده ی همه ی شرایط تشکیل و از جمله شرایط شکلی است.مرجع ثبت شرکت ها در تهران "اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری" و در شهرستان ها،"ادارات ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری"می باشد.



*مراحل تشکیل شرکت
شکل گیری شراکت دو یا چند نفر به یکی صور اختیاری و قهری یا اجباری امکان پذیر است.شرکت اختیاری در قالب یکی از اشکال ذیل تشکیل می شود:
1-انعقاد قرارداد بین دو یا چند نفر در خصوص شراکت با میل،اراده و رغبت شرکاء
2-ترکیب و امتزاج اموال شرکا
3-پذیرش ارادی یک شیء(مال) بعنوان اجرت یا حقوق مالکانه مشترک شرکاء
بموجب ماده 573 قانون مدنی"شرکت اختیاری در نتیجه عقدی از عقود حاصل می شود یا در نتیجه عمل شرکاء از قبیل امتزاج اختیاری یا قبول مالی مشاعاَ در ازاء عمل چند نفر و نحو این ها"
شراکت(شرکت) قهری یا اجباری
الزاماَ تمامی شرکتها بصورت ارادی و اختیاری تشکیل نمی شوند چرا که در مواردی شراکت بصورت قهری و بر خلاف میل،اراده و خواست شرکاء تشکیل می شود مانند:
-مالکیت ناشی از توارث که در آن شراکت افراد در ارث،خارج از درخواست و اراده شرکاء است.
-شرایط عمومی صحت قرارداد
صحت و صلاحیت قرارداد ها منوط به انعقاد درست و صحیح آن ها است.از نظر مقنن سلامت و صحت قرارداد زمانی محرز می شود که موارد ذیل در انعقاد آن رعایت شده باشد.
1-قصد و رضایت طرفین قرارداد
2-اهلیت و صلاحیت طرفین قرارداد
3-معین بودن موضوع قرارداد
4-قانونی بودن موضوع و هدف قرارداد
شرایط اختصاصی تشکیل شرکت
برای تشکیل شرکت که معمولاَ مبتنی بر تهیه و تدوین شرکتنامه است شرایط و ضوابطی چند باید مورد توجه قرار گیرد تا علاوه بر تحقق موارد قانونی،نوع و نحوه همکاری شرکاء نیز ترسیم و تبیین شود.بنابراین علاوه بر شرایط عمومی عقد قرارداد،موارد ویژه ای نیز تحت عنوان شرایط اختصاصی تدوین شده است که متقاضیان تشکیل شرکت می بایست آن ها را مورد مداقه قرار رهند.
شرایط مزبور عبارتند از:
1-وجود شرکاء
برای تشکیل شرکت حداقل وجود دو شریک الزامی است.از آنجا که یک شخص نمی تواند به تنهایی شرکت تشکیل دهد بنابراین تاسیس شرکت مستلزم شراکت دو یا چند شریک می باشد.لیکن قانون محدودیتی برای سقف تعداد شرکاء تعیین نکرده است.
2-همکاری شرکاء
تمایل به همکاری شرکاء نیز لازمه شکل گیری شرکت است.این همکاری معمولاَ از طریق تودیع سرمایه(خرید سهام)و حضور در مجامع و جلسات تجلی پیدا می کند.
3-تودیع سرمایه
تامین سرمایه مورد نیاز شرکت که در قالب آورده نقدی و غیر نقدی شرکاء(سهامداران)محقق می گردد نیز از جمله شروط لازم برای ایجاد شرکت است.
4-اشتغال به فعالیت تجاری
اشتغال شرکاء یا کارگزاران آن ها به معاملات تجارتی که مصادیق آن ها در ماده 2 قانون تجارت منعکس است نیز از ضروریات تشکیل شرکت است.
5-تقسیم سود و زیان
نحوه تقسیم سود و زیان قبل از آغاز فعالیت شرکت باید برای شرکاء روشن باشد.بدیهی است که به طور معمول،نسبت تقسیم سود و زیان بین شرکاء مساوی باشد یعنی یک شریک به همان میزان که سود می برد در زیان نیز سهیم باشد.تعیین این مهم بر عهده اساسنامه شرکت است.

مراحل ثبت شرکت*
-اولین گام جهت ثبت یک شرکت،انتخاب موضوع شرکت است. موضوع شرکت چیزی است که شرکت برای آن تاسیس شده باشد.موضوع شرکت باید مشروع و متضمن منافع عقلانی باشد و الا از موارد ابطال شرکت خواهد بود.مدیران نمی توانند در عمل از حد موضوع شرکت تجاوز نمایند و در صورت تجاوز ،عمل آن ها اثر قانونی ندارد و در صورت تفریط یا تعدی کلیه ی مدیران متضامناً مسئول خسارت صاحبان سهام می باشند چنانچه موضوع فعالیت شما نیازمند به اخذ مجوز باشد اخذ مجوز از ارگان های مربوطه ضروری است.
-سپس می بایست نوع شرکت خود را تعیین نمایید.قابل ذکر است شرکت های تجاری مطابق ماده 20 قانون تجارت،می توانند در یکی از قالب های سهامی اعم از خاص و عام،با مسئولیت محدود،تضامنی،نسبی،مختلط اعم از سهامی و غیر سهامی به ثبت برسند.انتخاب نوع و قالب شرکت  به اهداف اعضا در آینده و نوع فعالیت افراد،میزان مسئولیت هر یک از شرکا و تعداد افراد عضو بستگی دارد.
-پس از انتخاب نوع شرکت، می بایست سرمایه شرکت مشخص شود .سرمایه از مهم ترین عوامل تجارت بوده و بزرگ ترین وسیله ی جلب منفعت است.هر شرکت باید دارای سرمایه باشد تا بتواند نتیجه ای از عملیات خود که تجارت است برده و منتفع شود.اهمیت شرکت های تجاری را از سرمایه ی آن ها می توان درک کرد.برای سرمایه حداکثری تعیین نشده و شرکا به هر مقدار که بتوانند ممکن است سرمایه را افزایش دهند. .لازم به توضیح است در قانون تجارت حداقل میزان سرمایه 000/000/1 ریال تعیین شده است.
-سپس مدت فعالیت شرکت را تعیین کنید.شرکت ممکن است برای مدت محدودی مثلاَ6 یا 12 سال تشکیل شود و نیز ممکن است برای مدت نا محدودی باشد.در صورتی که برای مدت معین باشد باید آن مدت معلوم گردد و اثر آن این است که با رسیدن تاریخ و انقضا مدت  ، شرکت به خودی خود منحل و برچیده می شود.ماده ی 83 اصلاحی ، هر گونه تغییر در مواد اساسنامه را در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده قرار داده و مسلم است که مدت شرکت نیز یکی از موارد مذکور در اساسنامه است.از این جهت مجمع عمومی می تواند مدت را تمدید و یا این که به ملاحظاتی مدت شرکت را تقلیل دهد.
- مرکز اصلی  شرکت و نشانه ی صحیح آن تعیین گردد.مرکز اصلی شرکت همان مرکز اداره ی آنست که معمولاً مجامع عمومی در آن جا تشکیل و مدیران و بازرسان در آن جا انجام وظیفه می نمایند.مرکز اصلی شرکت که در واقع اقامتگاه شرکت است از حیث ابلاغ اخطاریه ها و دادخواست ها و اوراق رسمی اهمیت دارد و اگر شرکت غیر از مرکز اصلی چند مرکز دیگر برای عملیات فنی یا ...داشته باشد ،  از نظر مقامات قانونی و اشخاص ثالث فقط مرکز اصلی مورد توجه بوده و سایر مراکز مربوط به مناسبات داخلی شرکت است.همین طور اگر شرکت شعبه یا شعباتی داشته باشد و در اساسنامه قید شود باید محل آن ها تعیین گرد.
-سپس می بایست مدارک لازم برای ثبت هر نوع از شرکتی که مورد نظرتان است فراهم گردد.این مدارک می بایست به صورت دقیق تکمیل شود.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت هر یک از شرکت ها عبارتند از:
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت سهامی خاص:
1.اظهارنامه شرکت(فرم چاپی)                             2 برگ
2.اساسنامه شرکت                                             2 جلد
3.صورتجلسه مجمع عمومی موسسین                    2 نسخه
4.صورتجلسه هیات مدیره با امضای مدیران منتخب  2 نسخه
5.فتوکپی شناسنامه کلیه سهامداران و بازرسین
6.ارائه گواهی پرداخت حداقل 35 % سرمایه شرکت از بانکی که حساب شرکت در شرف تاسیس در آن جا افتتاح شده است.
7.ارائه مجوز در صورت نیاز(بنا به اعلام اداره ثبت شرکت ها)
8.ارائه تقویم نامه کارشناس رسمی دادگستری(اگر آورده شرکت غیر نقدی منقول و یا غیر منقول باشد).
9.ارائه اصل سند مالکیت(اگر اموال غیر منقول جزء سرمایه شرکت باشد)
مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی عام:
مرحله اول: (مرحله تشکیل و تحصیل اجازه پذیره نویسی)
-1 دو نسخه طرح اعلامیه پذیره نویسی که بایستی به امضاء کلیه موسسین رسیده باشد.
2-دو نسخه اظهارنامه ی تکمیل شده
3-دو نسخه طرح اساسنامه تکمیل شده
4-تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت موسسین
5-اصل گواهی بانکی مبنی بر پرداخت سرمایه (حداقل 35% از 20 % سرمایه تعهد شده)
6-اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
7-اصل مجوز اولیه از سازمان بورس و اوراق بهادار
8-تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام پیشنهادی های و همچنین فیش واریزی مربوطه
مرحله دوم:( مرحله ایجاد و ثبت شرکت های عام سهامی)
1-دو نسخه اساسنامه که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده باشد.
2-دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین متضمن تصویب اساسنامه تعیین،اعضاء هیئت مدیره،انتخاب بازرسان و روزنامه های کثیرالانتشار
3-دو نسخه صورتجلسه هیات مدیره
4-اصل گواهی بانکی مبنی بر پرداخت حداقل 35% سرمایه شرکت(در صورتیکه قسمتی از سرمایه موسسین بصورت غیر نقدی باشد)
5-اصل مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار(مجوز ثانویه)
مدارک مورد نیاز ثبت شرکت با مسئولیت محدود:
-تکمیل فرم تعیین نام
-پرداخت مبلغ 40000 ریال به شماره حساب سیبا 2171329011009 بانک ملی به نام سازمان ثبت اسناد و املاک کشور جهت تعیین نام
-کارت ملی برابر اصل کلیه سهامداران -برابر اصل در مراجع قضایی یا دفاتر اسناد رسمی صورت می گیرد-
-فتوکپی  برابر اصل شناسنامه شرکاء و مدیران
-تقاضانامه ثبت شرکت با مسئولیت محدود در 2 برگ و تکمیل آن و امضا ذیل تقاضانامه توسط کلیه سهامداران
-شرکت نامه 2 برگ و تکمیل آن و امضا ذیل شرکت نامه توسط کلیه سهامداران
-اساسنامه 2 جلد و امضا ذیل تمام صفحات آن توسط کلیه سهامداران
-صورت جلسه مجمع عمومی موسسین و هیئت مدیره 2 نسخه که به امضا سهامداران و بازرسین رسیده باشد.
-اخذ و ارائه ی مجوز در صورت نیاز
-تاییدیه هیئت مدیره اشخاص حقوقی سهامدار،مبنی بر غیر دولتی بودن آن
-معرفی نامه نمایندگان،در صورتیکه سهامداران و اعضا هیئت مدیره از بین اشخاص حقوقی باشند و ارائه تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس یا آخرین تغییرات آن
-گواهی عدم سوءپیشینه برای کلیه اعضا
-ارائه مجوز در صورت نیاز بنا به تشخیص کارشناس اداره ثبت شرکت ها
مدارک لازم برای ثبت شرکت تضامنی عبارتند از:
-دو نسخه اساسنامه تکمیل شده
دو نسخه شرکتنامه تکمیل شده
-دو نسخه تقاضانامه تکمیل شده
-اصل مجوز فعالیت از مراجع ذی ربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
-تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه ی شرکاء،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از 12 نفر باشند)
-تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی و همچنین فیش واریزی
-اصل گواهی عدم سوءپیشینه جهت امضای هیئت مدیره،مدیر عامل
-دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
-دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
-اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.

مدارک لازم برای ثبت شرکت مختلط غیر سهامی:
1-یک نسخه مصدق از شرکت نامه
2-یک نسخه مصدق از اساسنامه(اگر باشد)
3-اسامی شرکت یا شرکای ضامن که سمت مدیریت دارند.

مدارک لازم برای ثبت شرکت مختلط سهامی:
-یک نسخه مصدق از شرکت نامه
-یک نسخه مصدق از اساسنامه
-اسامی مدیر یا مدیران شرکت
-نوشته ای با امضای مدیر شرکت ،حاکی از تعهد پرداخت تمام سرمایه و پرداخت واقعی لااقل ثلث از آن سرمایه
-سوابق مصدق از تصمیمات مجمع عمومی در موارد مذکور در مواد 40،41 و 44
-نوشته ای با امضای مدیر شرکت،حاکی از پرداخت تمام سرمایه ی نقدی شرکای ضامن و تسلیم تمام سرمایه ی غیر نقدی با تعیین قیمت حصه های غیر نقدی

مدارک لازم برای ثبت شرکت نسبی:
1)دو نسخه شرکتنامه ی تکمیل شده
2)دو نسخه تقاضانامه ی تکمیل شده
3)دو نسخه اساسنامه ی تکمیل شده
4)تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت
5)اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
6)تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه شرکا ،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از دوازده نفر باشد)
7)اصل گواهی عدم سوپیشینه جهت اعضاء هیات مدیره،مدیر عامل
8)دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
9)دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
10)اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.

مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی:
الف)اساسنامه مصوب شرکت
ب)دعوتنامه تشکیل اولین مجمع عمومی عادی
ج)صورتجلسه اولین مجمع عمومی عادی،دایر بر تصویب اساسنامه و انتخاب اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان
د)رسید پرداخت مقدار وجوه لازم التادیه سرمایه تعاونی،طبق اساسنامه
ه)مدارک مربوط به تقویم و تسلیم آن مقدار از سرمایه که به صورت جنبی بوده است.
و)فهرست اسامی و مشخصات داوطلبان تشکیل تعاونی
ز)فهرست اسامی حاضران در اولین مجمع عمومی عادی که حاوی امضای آن ها باشد.
ح)فهرست اسامی و مشخصات و نشانی اعضای اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان اعم از اصلی و علی البدل و مدیر عامل که حاوی امضای آن ها باشد.
ط)قبولی کتبی اعضای اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان.
ی)صورتجلسه راجع به جلسه اولین هیات مدیره دایر بر انتخاب رئیس و نایب رئیس و منشی هیات مدیره،انتخاب صاحبان امضاهای مجاز و اسامی و مشخصات آن ها و انتخاب مدیر عامل.
ن)مجوز اداره تعاون

- در گام بعدی متقاضیان با ورود به سامانه ی ثبت شرکت  ها به نشانی http:sherkat.ssaa.ir ، فرم مربوطه را تکمیل نمایند و اوراق مربوطه را در این سامانه بارگذاری کنند.
- پس از طی این مراحل ، کارشناس حقوقی به بررسی اطلاعات وارد شده می پردازد  ، اگر دارای نقص باشد برای شما درسامانه ابلاغ رفع نقص ارسال می گردد و باید نقص را رفع نمایید ودر صورت عدم نقص اطلاعات ، آن را تاًیید می کند.پس از پذیرش اینترنتی از طریق سامانه و اخذ تاًییدیه ی پذیرش ، باید نسخ اصلی صورت جلسات تنظیمی و ضمائم آن ها را از طریق باجه های پست به صورت سفارشی به آدرس ذکر شده در تاًییدیه ی پذیرش ارسال نمایید و از مراجعه ی حضوری به منظور تحویل مدارک خودداری کنید.
سپس ، مسئول اداره ،دستور ثبت در دفتر ثبت شرکت ها را صادر می نماید.لذا اقدام بعدی ثبت شرکتنامه در دفتر ثبت شرکت ها می باشد.به موجب ماده ی 47 قانون ثبت اسناد و املاک شرکت نامه باید در دفتر اسناد رسمی به ثبت برسد ، و الا طبق دستور ماده ی 48 همان قانون در هیچ یک از ادارات و محاکم پذیرفته نخواهد شد.چون ثبت شرکتنامه در دفاتر اسناد رسمی با وجود ثبت خود شرکت در اداره ی ثبت  ، موجب پیچیدگی کار می شود ، از این جهت به موجب مقررات مورخه 10 اسفند 1327 وزارت دادگستری به دوائر ثبت شرکت ها در مرکز و شهرستانها اجازه ی ثبت شرکتنامه داده شده و در حقیقت دفتر ثبت شرکتنامه در این مورد به منزله ی دفتر اسناد رسمی می باشد.پس ثبت شرکتنامه...رسمیت یافتن آن بین شرکا است که در دفتر جداگانه به عمل می آید و شرکا تماماً ذیل ثبت را امضا و مطابقت ثبت را با اصل شرکتنامه تصدیق خواهند نمود.شایان ذکراست دفتر مذکور قانونی است و به امضای نماینده ی دادستان محل رسیده است . لذا متقاضی پیش نویس را نزد مسئول دفتر برده و مسئول دفتر شروع به ثبت شرکتنامه و پیش نویس آگهی تاسیس شرکت در دفتر ثبت شرکت ها می نماید . کارت شناسایی متقاضیا ن  را اخذ می کند وآن را با مشخصات مندرج در شرکتنامه  تطبیق می دهد.از سایر اقدامات ممسئول دفتر ،  احراز هویت متقاضیان  ،اخذ امضا از متقاضیان در ذیل ثبت در دفتر  ، تصدیق متقاضیان تحت عنوان ثبت با سند برابر است  ، تعیین شماره ی ثبت شرکت  ، نوشتن شماره ی ثبت در اظهارنامه و شرکتنامه ی شرکت و اسناد مالکیت اموال متعلق به شرکت می باشد که اسناد مالکیت به امضای رئیس اداره ثبت می رسد  ، مسئول ثبت دفتر، تشکیل پرونده داده و در روی آن از لحاظ تکمیل امضاگواهی می نماید،یک نسخه اساسنامه و شرکتنامه و اظهارنامه، تحویل موسسین می گردد.در صورتی که سند مالکیت هم وجود داشته باشد، به مدیران تحویل می گردد و نسخه ی دیگر اظهارنامه و اساسنامه و شرکتنامه و پیش نویس آگهی را که تشکیل پرونده گردیده، جهت تحریر به اتاق تایپ ارسال می دارد.اقدام نهایی،  تحریر و صدور آگهی تاسیس شرکت می باشد که آخرین گام جهت ثبت یک شرکت  تلقی می شود.

در شرکت سهامی خاص می توان تغییرات ذیل را با توجه به اساسنامه آن انجام داد که عبارتند از:


الف)تغییر نام شرکت     ب)تغییر موضوع شرکت     ج)تغییر محل شرکت     د)نقل و انتقال سهام(اگر طبق اساسنامه بر عهده هیات مدیره باشد)     ه)نقل و انتقال سهام(اگر طبق اساسنامه بر عهده مجمع عمومی فوق العاده باشد)
در ذیل به بررسی مراحل و مدارک هر یک از این موارد به طور جداگانه می پردازیم.

الف)تغییر نام شرکت
جهت تغییر نام شرکت مراحل ذیل باید گذرانده شود.
1.تشکیل مجمع عمومی فوق العاده و تنظیم صورتجلسه که به امضای هیات رئیسه رسیده باشد.
2.رعایت تشریفات دعوت بر اساس قانون تجارت و اساسنامه شرکت
3.بعد از تنظیم صورتجلسه،اصل صورتجلسه به انضمام:
الف:لیست سهامداران حاضر در جلسه که به امضای آنان رسیده است.
ب:اصل روزنامه حاوی آگهی دعوت تحویل اداره ثبت شرکت ها خواهد شد.
یادآوری:قبل از تحویل صورتجلسه تغییر نام،متقاضی می بایستی نسبت به پرداخت حق الثبت اقدام نماید.
(نمونه)
صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده در خصوص تغییر نام شرکت
مجمع عمومی فوق العاده شرکت................سهامی خاص به شماره ثبت شده........در تاریخ..................ساعت..................با حضور اکثریت/کلیه سهامداران در محل شرکت تشکیل و نسبت به تغییر نام شرکت تصمیم ذیل اتخاذ گردید:در اجرای ماده 101 قانون تجارت:
الف)1.آقای/خانم............................به سمت رئیس
2.آقای/خانم................................به سمت ناظر
3.آقای/خانم..............................به سمت منشی جلسه انتخاب و سپس به اتفاق آراء تغییر نام شرکت از ...............سهامی خاص به شرکت....................سهامی خاص تصویب شد.
ب)ماده...............اساسنامه بشرح فوق الذکر اصلاح گردید.
ج)به آقای/خانم.....................(احدی از سهامداران/اعضای هیات مدیره/وکیل شرکت)وکالت داده شد که نسبت به پرداخت حق الثبت و تحویل صورتجلسه و امضای ذیل دفاتر ثبت اقدام کند.
امضای هیات رئیسه
رئیس                 ناظر جلسه                      ناظر جلسه                  منشی جلسه
......                      ........                         ..............                 ..............
لیست سهامدارن حاضر در مجمع عمومی فوق العاده مورخ
ردیف              نام و نام خانوادگی                  تعداد سهام                     امضاء
1                     ...................                       .......                        ...........
2                     ....................                      ........                     .............
یادآوری:لیست سهامداران ممکن است در صورتجلسه ذکر شود یا در برگ جداگانه ای که متمم صورتجلسه است ذکر شود.
ب:تغییر موضوع شرکت
مراحل و مدارک مورد نیاز:
1.تشکیل مجمع عمومی فوق العاده و تنظیم صورتجلسه که به امضای هیات رئیسه رسیده باشد.
2.رعایت تشریفات دعوت بر اساس قانون تجارت و اساسنامه شرکت
3.اخذ مجوز در صورت نیاز بنا به اعلام کارشناس
4.بعد از تنظیم صورتجلسه،اصل صورتجلسه به انضمام:
الف:لیست سهامداران حاضر در جلسه که به امضای آنان رسیده است.
ب:اصل روزنامه حاوی آگهی دعوت و مجوز اخذ شده تحویل اداره ثبت شرکت ها خواهد شد.
(نمونه)
صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده تغییر موضوع شرکت
نام شرکت:.....................
شماره ثبت:...................
سرمایه ثبت شده:.............
مجمع عمومی فوق العاده شرکت ......................سهامی خاص در تاریخ................ساعت....................با حضور اکثریت/کلیه سهامداران در محل شرکت تشکیل و نسبت به تغییر موضوع (یا الحاق موضوع) شرکت اتخاذ تصمیم گردید:در اجرای ماده 101 قانون تجارت:
1.آقای/خانم.................به سمت رئیس
2.آقای/خانم.................به سمت ناظر
3.آقای/خانم................به سمت ناظر
4.آقای/خانم..............به سمت منشی جلسه انتخاب و سپس به به اتفاق آراء تغییر محل شرکت از آدرس(قبلی)................به آدرس (جدید).................................................تصویب شد.
در نتیجه ماده...........................اساسنامه بشرح فوق الذکر اصلاح شد.
به آقای/خانم.........................(احدی از سهامداران/اعضای هیات مدیره/وکیل رسمی شرکت)وکالت داده شد که نسبت به پرداخت حق الثبت و امضای ذیل دفاتر ثبت اقدام کند.
امضای هیات رئیسه
رئیس جلسه                  ناطر جلسه                          ناظر جلسه                     منشی جلسه
..........                         ..........                            ............                        ...........
لیست سهامداران حاضر در مجمع عمومی فوق العاده مورخ
ردیف            نام سهامدار                 تعداد سهام                     امضاء
1               ...............                    ..........                      ...........
2            ...................               ...............                ..............
ج:تغییر محل شرکت
1.تشکیل جلسه مجمع عمومی فوق العاده و تنظیم صورتجلسه که به امضای هیات رئیسه رسیده باشد.
2.رعایت تشریفات دعوت بر اساس قانون تجارت و اساسنامه ی شرکت
تذکر 1:در صورتی که اختیار تغییر محل شرکت در اساسنامه به هیات مدیره شرکت تفویض شده باشد هیات مدیره با تنظیم صورتجلسه نسبت به ثبت تغییر محل شرکت اقدام می کند.
تذکر2:اگر تغییر محل شرکت از یک شهرستان به شهرستان دیگر باشد می بایستی پرونده شرکت به شهرستان مربوطه ارسال گردد.
(نمونه)
صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده در خصوص تغییر محل شرکت
مجمع عمومی فوق العاده شرکت....................سهامی خاص به شماره ثبت شده.................در تاریخ.............روز..........با حضور اکثریت/کلیه سهامدارن در محل شرکت تشکیل و نسبت به تغییر محل شرکت تصمیم ذیل اتخاذ گردید.اجرای ماده 101 قانون تجارت:
1.آقای/خانم.........................به  سمت رئیس
2.آقای/خانم.......................به سمت ناظر
3.آقای/خانم......................به سمت ناظر
4.آقای/خانم.....................به سمت منشی جلسه انتخاب و سپس به اتفاق آراء تغییر محل شرکت از آدرس(قبلی)................به آدرس(جدید)............................تصویب شد.
در نتیجه ماده .....................اساسنامه بشرح فوق الذکر اصلاح شد.
به آقای/خانم...........................(احدی از سهامداران/اعضای هیات مدیره/وکیل رسمی شرکت)وکالت داده شد که نسبت به پرداخت حق الثبت و امضای ذیل دفاتر ثبت اقدام کند.
امضای هیات رئیسه
رئیس جلسه                        ناظر جلسه                    ناظر جلسه                   منشی جلسه
...........                           ..............                     ...........                      ..........
لیست سهامداران حاضر در مجمع عمومی فوق العاده مورخ
ردیف                    نام سهامدار                      تعداد سهام                            امضاء
1                        ................                      ..........                             .........
2                        ...............                       ..........                             ..........
د:نقل و انتقال سهام(اگر طبق اساسنامه بر عهده هیئت مدیره باشد)
مراحل و مدارک مورد نیاز:
1.تشکیل جلسه هیات مدیره
2.تنظیم صورتجلسه که به امضای اعضای هیات مدیره و امضای خریداران و فروشندگان سهام رسیده باشد.
3.فتوکپی شناسنامه سهامداران جدید
4.برگ مفاصاحساب نقل  و انتقال سهام از سازمان امور مالیاتی کشور
5.فهرست صاحبان سهام قبل و بعد از نقل و انتقال سهام
مدارک بعد از تشکیل جلسه و تنظیم صورتجلسه،تحویل اداره ثبت شرکت ها خواهد شد.
تذکر:چنانچه جلسه هیات مدیره با اکثریت اعضاء تشکیل شده باشد،رعایت مفاد اساسنامه در خصوص حد نصاب ضروری است.
(نمونه)
صورتجلسه نقل و انتقال سهام توسط هیات مدیره
نام شرکت:..............................سهامی خاص
شماره ثبت:.............................
هیات مدیره شرکت...................سهامی خاص در مورخ .........................ساعت..........................روز........................با حضور کلیه اعضاء در محل شرکت تشکیل و در خصوص اجازه و تنفیذ نقل و انتقالات ذیل اتخاذ تصمیم گردید.
1.آقای/خانم.......................با واگذاری کلیه سهام خود(یا تعداد..........سهام)به آقای/خانم...................فرزند..................متولد................بشماره شناسنامه...........................به آدرس ......................................از شرکت خارج شد.
2.آقای/خانم............با واگذاری تعداد..................سهم خود به آقای/خانم..............فرزند .....................متولد...................به شماره شناسنامه......................به آدرس...................سهام خود را از تعداد..........................سهم به تعداد ......................سهم کاهش داد.
امضای اعضای هیات مدیره:
امضای فروشنده سهم یا سهام:
امضای خریدار سهم یا سهام:
ه"نقل و انتقال سهام(اگر طبق اساسنامه بر عهده مجمع عمومی فوق العاده باشد)
مراحل و مدارک مورد نیاز:
1.تشکیل جلسه مجمع عمومی فوق العاده و تنظیم صورتجلسه که به امضای هیات رئیسه و خریدار و فروشنده سهام رسیده باشد.
2.فتوکپی سهامدار یا سهامداران جدید
3.اخذ مفاصا حساب (مالیات) نقل و انتقال از سازمان امور مالیاتی کشور(مالیات بر شرکت ها)
4.فهرست جداگانه صاحبان سهام قبل از نقل و انتقال
5.فهرست جداگانه صاحبان سهام بعد از نقل و انتقال
تذکر1:در تنظیم فهرست سهامداران قبل و بعد از نقل و انتقال باید تاریخ جلسه و نام و نام خانوادگی سهامداران و تعداد سهام قید گردیده و به امضای همگی آن ها رسیده باشد.
تذکر 2:اگر جلسه مجمع عمومی فوق العاده با حضور اکثریت سهامداران تشکیل شده باشد،ارائه روزنامه شرکت که اگهی دعوت در آن درج شده است الزامی است.
صورتجلسه تنظیمی و سایر مدارک فوق الذکر توسط نماینده قانونی شرکت تحویل اداره ثبت شرکت ها شده و بعد از ثبت صورتجلسه،ذیل دفاتر ثبت امضاء خواهد شد.
(نمونه)
صورتجلسه نقل و انتقال سهام توسط مجمع عمومی فوق العاده
مجمع عمومی فوق العاده شرکت...........................سهامی خاص ثبت شده به شماره..........در تاریخ...........روز...........ساعت......................با حضور اکثریت/کلیه سهامداران در محل شرکت تشکیل و در خصوص نقل و انتقال سهام شرکت بشرح ذیل تصمیم اتخاذ گردید:
الف)ابتدائاَ در اجرای ماده 101 قانون تجارت:
1.آقای/خانم...................به سمت رئیس
2.آقای/خانم................به سمت ناظر
3.آقای/خانم..............به سمت ناظر
4.آقای/خانم..............................به سمت منشی جلسه تعیین و رسمیت جلسه اعلام گردید.
ب)نقل و انتقال سهام بشرح ذیل صورت پذیرفت:
1.آقای/خانم........................کلیه سهام خود را به آقای/خانم..............فرزند ..................بشماره شناسنامه....................متولد ...................صادره از................به آدرس ..............................................................واگذار و از شرکت............سهامی خاص خارج شد.
2.آقای/خانم...................تعداد.............................سهم خود را به آقای/خانم.................فرزند............................متولد..................بشماره شناسنامه................صادره از .................به آدرس......................................................واگذار و نتیجتاَ تعداد سهام خود را از سهم به ..........................سهم کاهش داد.
ج)کلیه سهامداران به آقای/خانم.......................(احدی از سهامداران/وکیل رسمی شرکت)وکالت داد تا نسبت به تحویل و ثبت صورتجلسه و سایر مدارک مورد نیاز و امضای ذیل دفاتر ثبت و پرداخت حقوق قانونی اقدام کند.
امضای هیات رئیسه
رئیس جلسه                   ناظر جلسه                      ناظر جلسه                      منشی جلسه
............                      ............                          ..........                       ............
خریدار سهام                                             فروشنده سهام
..............                                                ..............
کارشناسان و مشاوران ما،با دارا بودن چندین دهه سابقه ی درخشان در زمینه ثبت شرکت  و ثبت تغییرات شرکت می توانند بهترین یاری رسان شما در این زمینه باشند.

افزایش سرمایه باید طبق شرایطی که قانون مقرر کرده است صورت گیرد که در مورد هر کدام از آن ها توضیح خواهیم داد.


1.مهلت افزایش سرمایه
افزایش سرمایه باید حداکثر ظرف مهلت پنج سال از تاریخ تصمیم مجمع عمومی صورت گیرد.هر گاه مجمع عمومی مدت کمتری مقرر کرده باشد،افزایش سرمایه باید در همان مدت عملی شود (ماده 162 لایحه قانونی 1347)همچنین مهلتی که طی آن سهامداران قدیمی می توانند از حق تقدم خود در پذیره نویسی سهام جدید استفاده کنند نباید از شصت روز کمتر باشد.این مهلت از روزی که برای پذیره نویسی تعیین می گردد شروع می شود(ماده 166 لایحه قانونی 1347) عدم رعایت این مهلت موجب مسئولیت کیفری رئیس و اعضای هیات مدیره و مدیر عامل خاطی است(بند یک ماده 262 لایحه قانونی 1347)

2.پذیره نویسی سهام جدید
سهام جدید را برحسب مورد،ابتدا صاحبان سهام قدیم با استفاده از حق تقدم خود خریداری خواهند کرد و سپس کسانی که حق تقدم سهامداران قدیم را خریداری کرده اند.هرگاه حق تقدم در پذیره نویسی سهام جدید از صاحبان سهام قدیم سلب شده باشد و یا آنان در مهلت مقرر از حق تقدم خود استفاده نکنند،سهام جدید به عموم عرضه خواهد شد(ماده 172 لایحه قانونی 1347)

"شرکت های سهامی عام باید قبل از عرضه کردن سهام جدید برای پذیره نویسی عمومی ابتدا طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید را به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم و رسید دریافت کنند"(ماده 173 لایحه قانونی 1347)طرح اعلامیه پذیره نویسی مذکور باید به امضای دارندگان امضای مجاز شرکت رسیده و مشتمل بر نکاتی باشد که در ماده 174 لایحه قانونی 1347 ذکر شده است."آخرین ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت که به تصویب مجمع عمومی رسیده است باید به ضمیمه طرح اعلامیه شرکت که به تصویب مجمع عمومی رسیده است باید به ضمیمه طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم گردد و در صورتی که شرکت تا آن موقع ترازنامه و حساب سود و زیان تنظیم نکرده باشد،این نکته باید در طرح اعلامیه پذیره نویسی قید شود"(ماده 175 لایحه قانونی 1347) مرجع ثبت شرکت ها پس از تطبیق مندرجات اعلامیه پذیره نویسی و ضمایم آن با مقررات قانونی اجازه انتشار آن را صادر خواهد کرد(ماده 176 لایحه قانونی 1347)"اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید باید علاوه بر روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های شرکت در آن نشر می شود اقلاَ در دو روزنامه کثیرالانتشار دیگر آگهی شود و نیز در بانکی که تعهد سهام در نزد آن به عمل می آید در معرض دید علاقه مندان قرار داده شود.در اعلامیه پذیره نویسی باید قید شود که آخرین ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت که به تصویب مجمع عمومی رسیده است،در نزد مرجع ثبت شرکت ها و در مرکز شرکت برای مراجعه علاقه مندان آماده است"(ماده 177 لایحه قانونی 1347)
"خریداران ظرف مهلتی که در اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید معین شده است و نباید از دو ماه کمتر باشد به بانک مراجعه و ورقه تعهد سهام را امضا کرده و مبلغی را که باید پرداخته شود تادیه و رسید دریافت خواهند کرد"(ماده 178 لایحه قانونی 1347) پذیره نویسی سهام جدید به موجب ورقه تعهد خرید سهم صورت می گیرد که باید  متضمن نکاتی که در ماده ی179 لایحه قانونی ذکر شده است.

3.کافی نبودن پذیره نویسی
مساله ای که در اینجا مطرح می شود این است که اگر مبلغی که پذیره نویسان تعهد کرده اند از مبلغی که شرکت برای افزایش سرمایه در نظر گرفته است کمتر باشد،افزایش سرمایه صحیح است یا باید باطل تلقی شود.فرض کنیم شرکتی می خواهد سرمایه اش را 50 میلیون ریال افزایش دهد،ولی فقط 20 میلیون ریال آن پذیره نویسی می شود.آیا می توان گفت افزایش سرمایه تا میزان 20 میلیون ریال محقق شده است و باید معادل این مبلغ به پذیره نویسان سهام جدید اختصاص داده شود،یا اینکه باید افزایش سرمایه را غیر محقق تلقی نمود و مبالغ پرداخت شده در نزد بانک را به پذیره نویسان مسترد کرد؟
قانونگذار ایران برای فرض مزبور راه حل صریحی پیش بینی نکرده است،اما از بند 3 ماده 183 لایحه قانونی 1347 می توان چنین استنتاج کرد که قانونگذار معتقد است تا پذیره نویسی افزایش سرمایه به طور کامل انجام نگیرد،افزایش سرمایه تحقق پیدا نخواهد کرد.در واقع به موجب ماده مذکور ثبت افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص نیاز به ارائه اسنادی دارد که باید به ضمیمه اظهارنامه به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم شود.یکی از این اسناد،اظهارنامه مشعر بر"فروش کلیه سهام جدید"است که در بند 3 ماده به آن اشاره شده است.چون شرکت سهامی عام خصوصیتی ندارد که در این مورد با شرکت سهامی خاص متفاوت باشد و علاوه بر این ،در مورد شرکت سهامی عام نیز اجازه فروش جزئی سهام داده نشده است،می توان گفت چه در مورد شرکت های سهامی خاص و چه در مورد شرکت سهامی عام هر گاه تمام سهام جدید پذیره نویسی نشده باشد،افزایش سرمایه کان لم یکن است.در واقع،اگر خوب در مقررات لایحه قانونی 1347 راجع به افزایش سرمایه دقت کنیم درمی یابیم که افزایش سرمایه نوعی تشکیل جزیی شرکت است و بنابراین همان طور که درباره تشکیل شرکت سهامی گفتیم که هر گاه سرمایه شرکت به طور کامل پذیره نویسی نشود شرکت تشکیل نشود،تشکیل جزئی شرکت تحقق پیدا نمی کند.ماده 188 لایحه قانونی 1347 نیز موئد این نظر است که مقرر می کند:"در موردی که افزایش سرمایه از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود صورت می گیرد،کلیه افزایش سرمایه باید نقداَ پرداخت شود..."

4.نحوه تعهد سهام
پذیره نویس مکلف است هنگام تسلیم ورقه تعهد سهام به بانک،کل مبلغ تعهد شده را بپردازد(قسمت دوم ماده 188 لایحه قانونی 1347) این مبلغ عبارت است از مبلغ اسمی سهم و برحسب مورد مبلغ اضافه ارزش سهم.
تادیه مبلغ سهام ممکن است از طریق تسلیم وجه نقد صورت گیرد،یا تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید،یا تبدیل اوراق قرضه به سهام(بندهای 1،2 و 4 ماده 158 لایحه قانونی 1347)."در صورتی که مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام افزایش سرمایه شرکت را  از طریق تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت تصویب کرده باشد،سهام جدیدی که در نتیجه این گونه افزایش سرمایه صادر خواهد شد با امضای ورقه خرید سهم توسط طلبکارانی که مایل به پذیره نویسی سهام جدید باشند انجام می گیرد"(ماده 185 لایحه قانونی 1347) "وجوهی که به حساب افزایش سرمایه تادیه می شود باید در حساب سپرده مخصوصی نگاهداری شود.تامین و توقیف انتقال وجوه مزبور به حساب های شرکت ممکن نیست،مگر پس از به ثبت رسیدن افزایش سرمایه شرکت"(ماده 184 لایحه قانونی 1347)

5.ثبت افزایش سرمایه
"پس از گذشتن مهلتی که برای پذیره نویسی معین شده است و در صورت تمدید بعد از انقضای مدت تمدید شده هیات مدیره حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی کرده و تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و اعلام و مراتب را جهت ثبت و آگهی به مرجع ثبت شرکت ها اطلاع خواهد داد.هر گاه،پس از رسیدگی به اوراق پذیره نویسی مقدار سهام خریداری شده بیش از میزان افزایش سرمایه باشد هیات مدیره مکلف است ضمن تعیین تعداد سهام هر خریدار دستور استرداد وجه سهام اضافه خریداری شده را به بانک مربوط بدهد"(ماده 181 لایحه قانونی 1347)
"هر گاه افزایش سرمایه شرکت تا نه ماه از تاریخ تسلیم طرح اعلامیه پذیره نویسی مذکور در ماده 174 به مرجع ثبت شرکت ها به ثبت نرسد،به درخواست هر یک از پذیره نویسان سهام جدید،مرجع ثبت شرکت که طرح اعلامیه پذیره نویسی به آن تسلیم  شده است گواهینامه ای حاکی از عدم ثبت افزایش سرمایه شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام و تادیه وجوه در آن به عمل آمده است ارسال می دارد تا اشخاصی که سهام جدید را پذیره نویسی کرده اند به بانک مراجعه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند؛در این صورت هر گونه هزینه ای که برای افزایش سرمایه شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده شرکت قرار می گیرد"(ماده 182 لایحه قانونی 1347)
برای ثبت افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص فقط تسلیم اظهارنامه به ضمیمه مدارکی که در ماده 183 لایحه قانونی 1347 آمده است کافی خواهد بود.مدارک مزبور عبارتند از:1)صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه،یا اجازه مجمع اخیر به هیات مدیره و در صورت اخیر صورتجلسه هیات مدیره که افزایش سرمایه را تصویب کرده است؛2)نسخه ای از روزنامه ای که آگهی مذکور در ماده 169 این قانون برای دعوت صاحبان سهام قدیم برای پذیره نویسی با استفاده از حق تقدمشان در آن منتشر شده است3)اظهارنامه مشعر بر فروش کلیه سهام جدید،یعنی پذیره نویسی آن،و در صورتی که سهام جدید امتیازاتی داشته باشد باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه قید شود4)صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده حاکی از ارزیابی آورده های غیر نقدی و تصویب آن ها،اگر تمام یا قسمتی از افزایش سرمایه به صورت غیر نقد باشد.اظهارنامه های موضوع ماده 183 باید به امضای تمام اعضای هیات مدیره رسیده باشد(تبصره ماده اخیر)

6.بررسی و ارزیابی آورده های غیر نقدی
همان طور که گفته شد،تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به غیر نقد فقط در شرکت های سهامی خاص مجاز است(تبصره یک ماده 158 لایحه قانونی 1347)
با توجه به اطلاق تبصره یک ماده 158 و اینکه افزایش سرمایه شرکت به منزله تشکیل جزئی شرکت است همان قاعده ای که در مورد تشکیل سرمایه شرکت سهامی خاص در حین تشکیل آن اعمال می شود در مورد افزایش سرمایه این شرکت نیز صادق است.به عبارت دیگر،همان طور که در تشکیل شرکت سهامی خاص ممکن است تمام سرمایه به صورت غیر نقد باشد(بند 2 ماده 20 لایحه قانونی 1347) تمام افزایش سرمایه نیز ممکن است با آورده غیر نقد محقق شود.
مانند زمانی که شرکت تشکیل می شود،هر گاه تمام یا قسمتی از افزایش سرمایه  به صورت غیر نقد باید تمام آن تادیه گردد.
به دلیل ضرورت رعایت تشریفات ارزیابی،در موردی که آورده غیر نقدی برای تادیه مبلغ سهام جدید وجود داشته باشد تشکیل دو مجمع عمومی فوق العاده ضروری است:
مجمع عمومی فوق العاده ای که باید افزایش سرمایه را تصویب کند و ومجمع عمومی فوق العاده ای که باید مانند مجمع عمومی موسس آورده غیر نقدی را به تصویب برساند.

7.اصلاح اساسنامه
به موجب ماده 163 لایحه قانونی 1347:" هیات مدیره در هر حال مکلف است در هر نوبت پس از عملی ساختن افزایش سرمایه حداکثر ظرف یک ماه مراتب را ضمن اصلاح اساسنامه در قسمت مربوط به مقدار سرمایه ثبت شده شرکت به مرجع ثبت شرکت ها اعلام کند تا پس از ثبت جهت اطلاع عموم آگهی شود:قید عبارت "اصلاح اساسنامه" به جای "تغییر اساسنامه" بی دلیل نیست.در واقع،اصلاح اساسنامه به سبب تغییر اساسنامه ناشی از افزایش سرمایه است که منحصراَ در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده شرکت است،نه هیات مدیره.آنچه هیات مدیره انجام می دهد اصلاح عبارت اساسنامه در قسمتی است که مبلغ سرمایه را نشان می دهد.